عسر و حرج چیست؟ آیا عبارت عسر و حرج را تا به حال شنیده‌اید یا نه. اما این عبارت عسر و حرج در طلاق برای کسانی که تا به حال به فکر طلاق و جدایی افتاده‌اند، قطعا آشناست. گروه وکلای پارسیان، مقاله‌ای را تهیه و تنظیم نموده‌است و در آن از مفهوم قاعده فقهی عسر وحرج، مصادیق مختلف آن و هر چه مربوط به آن است، سخن گفته است.
معنی عسر و حرج چیست؟
عسر و حرج چیست! بهتر است، ابتدا به شما بگوییم که اصلا منظور از این عبارت عربی و فقهی و البته کمی هم عجیب و غریب چیست. عبارت فقهی عسر وحرج از دو کلمه عربی و هم معنا تشکیل شده‌است. دو واژه عربی عُسر و حَرَج به معنای؛ سختی، مشقت، صعوبت و تنگی می‌باشد که از این دو لغت در قرآن کریم بسیار استفاده شده‌است. اما طلاق در لغت به معنای پایان قانونی ازدواج و جدا شدن همسران از همدیگر است و در پی آن حقوق و تکالیف متقابلی که بین دو طرف در هنگام ازدواج وجود داشته از بین میرود.
یکی از مهم ترین مصادیق عسر و حرج زوجه چیست؟
یکی از پرکاربردترین و اشناترین مصادیق عبارت عسر و حرج، استفاده آن در دعوای طلاق و جدایی زوجین می‌باشد.
عسر و حرج در طلاق به چه معناست؟
همان‌طور که خواندیم، عبارت عسر وحرج به معنای وجود شرایط سخت و دشوار است. قطعا می‌دانید که طلاق زوجین یا توافقی است یا از طرف مرد است یا زن وکالت در طلاق دارد و چنانچه، زن وکالت در طلاق نداشته و بخواهد درخواست طلاق به دادگاه بدهد، لازم است که دلیل محکمه پسندی به دادگاه ارائه دهد که در این صورت، راه سختی پیش روست و به همین راحتی‌ها امکان‌پذیر نیست. یکی از راه‌های طلاق از طرف زوجه می‌تواند، عسر و حرج باشد.
بررسی چهار مورد از مصادیق عسر و حرج در طلاق
عبارت فقهی و حقوقی عسر وحرج در حقیقت یک معنای عرفی دارد. بدین معنا که مصادیق مختلف آن در موارد مختلف با توجه به شرایط و عرف جامعه متفاوت است. در ادامه به مصادیق تمثیلی عسر و حرج در طلاق به درخواست زوجه اشاره می‌کنیم.
به طور مثال؛
۱- شوهر مبتلا به بیماری لاعلاج باشد.
۲- شوهر محکوم حبس باشد، حبس قانونی از ۵ سال به بالا .
۳- چنانچه شوهر برای مدت ۶ ماه متوالی یا ٩ ماه متناوب ترک کرده باشد یا ضرب و جر و فحاشی علیه همسر خود داشته باشد، عذر موجه و محکمه پسندی نیز برای غیبت خود به زوجه و دادگاه ارائه ندهد.
۴- چنانچه شوهر به مواد مخدر یا مشروبات الکلی اعتیاد داشته و از ترک آن امتناع ورزد یا امکان ترک او در مدت زمان تعیین شده توسط پزشک مربوطه، میسر نباشد.
طلاق عسر و حرج طبق رای دادگاه چقدر طول میکشد؟
خوب است بدانید، رأی دادگاه در درخواست طلاق با عسر وحرج مهلت مشخص و محدودی دارد. به مدت ۶ ماه البته اگر اقدام به جدایی نکرده و طلاق ثبت نگردد، رأی صادر شده نیز باطل شده و دیگر قابلیت اجرا نخواهد داشت.
آیا در طلاق با عسر و حرج، زوج امکان رجوع دارد؟
خیر. خوب است بدانید، طلاق به دو صورت بائن و رجعی وجود دارد. در طلاق رجعی امکان رجوع شوهر در مدت عده زن وجود دارد اما در طلاق بائن اینگونه نیست. در طلاق عسر وحرجی نیز رجوع یا بازگشت زوج به زندگی مشترک ممکن نمی‌باشد.
آیا عسر و حرج در ازدواج موقت نیز وجود دارد؟
بله. چنانچه زوجه در ازدواج موقت دارای شرایط عسر وحرج باشد و آن را در دادگاه اثبات نماید، امکان درخواست به دادگاه جهت ابطال باقی مدت یا انحلال نکاح موقت وجود دارد.
آیا در طلاق با عسر و حرج، زوجه موظف به بخشش مهریه خود یا پرداخت وجهی به شوهر می‌باشد؟
خیر. چنانچه زوجه به علت عسر وحرج به دادگاه درخواست طلاق نماید و بتواند عسر وحرج خود را به اثبات برساند، اصولاً ملزم به پرداخت وجه یا بخشش کل یا قسمتی از مهریه خود به شوهر نیست.
کلام پایانی…
چنانچه در حوزه‌های مختلف دعاوی خانوادگی، انواع طلاق، راه‌های اثبات عسروحرج و…، نیازمند کمک و راهنمایی متخصصین در این زمینه باشید؛ گروه وکلای پارسیان با بهره‌گیری از وکلا، کارشناسان و مشاوران خبره و متبحر دادگستری آماده خدمت‌رسانی به شما خوبان می‌باشد.
