همه ما با نام‌هایی چون قاضی، دادستان، دادیار و… آشنا هستیم؛ اما تعداد آن دسته از عزیزانی که کاملا با وظایف این مقامات قضایی آشنا باشند، معمولا زیاد نیست. صراحتا یکی از راه‌هایی که بتوانیم از وقوع اختلافات احتمالی در آینده بکاهیم، آشنایی هرچه بیشتر با وظایف و حق و حقوق خود و طرف مقابلمان می‌باشد. بدین منظور گروه وکلای پارسیان در ادامه قرار است به شرح مفهوم لقب دادستان، وظایف و اختیارات دادستان بپردازیم. پیشاپیش از همراهی شما سپاسگزاریم.
دادستان کیست؟
دادستان درواقع بالاترین مقام قضایی در دادسرا می‌باشد. تمامی وظایف و امورات قضایی در دادسرا زیرنظر دادستان بوده و بدین ترتیب، دادستان در دادسرا دارای نقش و تکالیف مهمی است که در دعاوی کیفری، دعاوی مالی ، دعاوی املاک و اراضی و … آن را به خوبی می‌توانید مشاهده کنید. به دادستان، مدعی‌العموم نیز گفته می‌شود.
دادستان وظایفی را برعهده دارد که در ادامه به شرح آن خواهیم پرداخت.
انواع وظایف و اختیارات دادستان
همان‌طور که گفته شد، دادستان دارای وظایف بسیاری می‌باشد. به طور کلی وظایف دادستان را می‌توان به دو دسته تقسیم نمود؛ وظایف اداری و وظایف قضایی. چنانچه مایلید در رابطه با وظایف و تکالیف دادستان، اطلاعات بیشتری کسب نمایید با ما همراه شوید.
وظایف و اختیارات اداری دادستان
با توجه به آنچه شرح داده شد، دادستان دارای انواع مختلفی از مسئولیت‌ها و وظایف اداری می‌باشد.
برخی از وظایف اداری دادستان عبارتند از؛
۱-حفظ اموال مجهول‌المالک
۲-تعیین امین برای اداره اموال غایب مفقودالاثر
۳-عزل قیم
۴-حفظ حقوق صغار
۵-نظارت بر اموال مجانین
۶-اجازه ازدواج یا طلاق برای مجانین
۷-انجام اقداماتی جهت حفظ حقوق و ترکه متوفی
۸-نصب امین برای جنین و….
وظایف و اختیارات قضایی دادستان در دادسرا
یکی از مهم‌ترین وظایفی که دادستان برعهده دارد، وظایف قضایی وی می‌باشد.
برخی از وظایف قضایی دادستان عبارتند از؛
۱-ریاست بر دادسرا
۲-تعلیم ضابطان دادسرا
۴-تقسیم کار بین قضات دادسرا
۵-نظارت بر تمامی اموردادسرا
۶-اظهارنظر در رابطه با قرارهای نهایی بازپرس
۷-نظارت بر تحقیقات در پرونده‌ها
۸-دستور اجرای برخی احکام جزایی
۹-تجدیدنظر خواهی از برخی آرای محاکم جزایی
۱۰-حضور در دادگاه‌های جزایی
۱۱-انجام برخی از تحقیقات مقدماتی و….
گونه‌های مختلف دادستان در جمهوری اسلامی ایران
خوب است بدانید که دادستان در کشور ما در گونه‌های مختلفی وجود دارد که هریک وظایف خاص خود را برعهده دارند؛
۱-دادستان شهرستان: دادستان شهرستان همان‌طور که از نام آن نیز مشخص است، در دادسرای شهرستان فعالیت کرده و ریاست دادسرای واقع در شهرستان را برعهده دارد.
۲-دادستان استان: دادستان استان درواقع رییس دادسرای استان می‌باشد که وظیفه نظارت بر اعمال دادسراهای شهرستان را برعهده دارد.
۳-دادستان کل کشور: دادستان کل کشور یا همان دادستان دیوان عالی کشور، وظیفه نظارت بر تمامی دادسراهای کشور را برعهده دارد که به وی دادسرای تمیز نیز گفته می‌شود. به عبارتی دیگر می‌توان گفت، عالی رتبه‌ترین دادستان ایران، دادستان دیوان عالی کشور می‌باشد.
۴-دادستان دیوان محاسبات: دیوان محاسبات درواقع یک دادگاه مالی- اداری می‌باشد که به مجلس شورای اسلامی نیز به طریقی وابسته است. دادستان نیز ریاست این نهاد دولتی را برعهده دارد.
۵-دادستان دادسرای عالی انتظامی قضات: دادستان در این نهاد، وظیفه نظارت بر قوه قضائیه و اعمال قضات را برعهده دارد.
۶-دادستان محاکم اداری: به محاکم ادارای، مراجع شبه‌قضایی یا مراجع غیرقضایی یا غیردادگستری نیز گفته می‌شود که بالطبع، دادستان وظیفه ریاست بر این گونه نهادها را برعهده دارد.
دادستان دادسرای دیوان عالی کشور چه وظایفی برعهده دارد؟
همان‌طور که اشاره شد، دادستان دادسرای دیوان عالی کشور یا همان دادستان کل کشور وظیفه نظارت بر تمامی دادسراهای کشور را برعهده دارد. اگر بخواهیم به طور جزئی تر به شرح وظایف دادستان کل بپردازیم، وظایف وی عبارتند از؛
۱-عضویت در شورای عالی رقابت
۲-عضویت در شورای مشورتی وزارت اطلاعات
۳-عضویت در شورای بورس اوراق بهادار
۴-عضویت در ستاد مبارزه با مواد مخدر
۵-حق ورود به موسسات تأمینی و تربیتی
۶-حق درخواست تجدید نظر نسبت به احکام قطعی
۷-ریاست بر دبیرخانه پیشگیری از جرایم فناوری اطلاعات
۸-عضویت در شورای پول و اعتبار
۹-حق ورود به زندان‌ها
۱۰-ریاست بر کمیته تعیین مصادیق مجرمانه در فضای سایبری و….
سخن پایانی…
از حسن توجه شما خوبان متشکریم. در این نوشتار با دادستان و وظایف مختلف وی آشنا شدیم. چنانچه در این خصوص نیازمند کسب اطلاعات بیشتری هستید با ما در ارتباط باشید. گروه وکلای پارسیان با سال‌ها تجربه موفق در زمینه حل‌وفصل دعاوی قضایی گوناگون و ارائه مشاوره‌های حقوقی و کیفری در خدمت شماست. شما می‌توانید به راحتی فقط با یک تماس از مشاوره حقوقی ما بهره‌مند شده و با وکلا و مشاورین متخصص حقوقی ما در ارتباط باشید. خدمت‌رسانی به شما مردم عزیز و فرهیخته کشورمان، وظیفه ماست.
