از کودکی به همه ما یاد داده‌اند که اگر شیطنت کنیم و موجب آزار و اذیت شخصی شویم، باید منتظر تنبیه و مجازات عمل خود هم باشیم. این مسئله در همه عمر ما و در هر کجای دنیا هم که برویم وجود دارد. در قانون همه کشورها و ادیان، برای هر شخصی که مرتکب خطایی شود و جرمی انجام دهد، مجازاتی در نظر گرفته شده است . مجازات جرایم و میزان و نحوه اجرای آن، در قانون هر کشورو در ادیان و مذاهب مختلف، با هم تفاوت‌هایی دارد. یکی از انواع مجازات‌ها پرداخت جزای نقدی یعنی دیه یا خون بها می‌باشد. گروه وکلای پارسیان در این نوشتار قصد دارد، شما را با دیه کامل و میزان و نحوه اجرای آن بیشتر آشنا کند که اگر روزی به این مسئله برخورد کردید، از سر جهل و ناآگاهی، با مشکلات بیشتری مواجه نشوید.
دیه چیست؟
همان‌طور که اشاره شد، یکی از انواع مجازات‌های اسلامی پرداخت دیه یا خون بها است. دیه مقدار وجه نقدی است که به شخص صدمه دیده یا بستگان او که بازماندگانش به حساب می‌آیند، باید پرداخته شود. میزان دیه، با توجه به شرایط مختلف در قانون پیش بینی شده است. میزان دیه در ادیان مختلف، برای زن و مرد و در بعضی از ماه‌های سال متفاوت است.
بالاخره تفاوت یا برابری؟
حتما تا به حال مبحث چالش برانگیز دیه و تفاوت آن بین مرد و زن را بارها و بارها شنیده‌اید. میزان دیه قتل زن و مرد در قانون مجازات اسلامی درواقع تفاوت دارد و تا به حال میزان دیه قتل زن نصف دیه مرد محاسبه می‌شد. این مسئله همیشه بین حقوقدانان و فقها بسیار بحث برانگیز بوده و اختلاف نظرات بسیاری داشته است. برخی اعتقاد داشتند که اگر سخن از برابری زن و مرد می‌گوییم، پس چرا دیه قتل زن نصف مرد؟ بعضی هم بر این باور بودند، چرا که نه؟ قانون مجازات اسلامی حتما فلسفه‌ای برای این موضوع داشته و قطعا قانون درست و بجاییست! اما پس از بحث و چالش‌های بسیار بالاخره اخیرا اعلام شد که دیه قتل زن مساوی با مرد پرداخت می‌شود و تفاوتی در آن نیست. در حقیقت آن یک دوم باقی مانده دیه باید توسط صندوق تامین خسارت‌های بدنی یا شرکت‌های بیمه پرداخت شود.
***گروه وکلای پارسیان با ارائه تمامی خدمات حقوقی، کیفری همراه شما خواهد بود.***
دیه هم انواع مختلفی دارد!
دیه کلمه ناآشنایی برای هیچ‌یک از ما نیست و همه ما کلمه دیه را بارها شنیده‌ایم، اما احتمالا هر جا سخن از دیه و میزان آن است، منظور دیه قتل انسان است، اما خوب است بدانید که دیه فقط به قتل انسان محدود نمی‌شود و انواع مختلفی دارد.
دیه علاوه بر قتل شامل اعضای بدن، منافع اعضا و جراحات بدنی هم می‌شود.
دیه قتل: دیه قتل انسان یک دیه کامل محسوب می‌شود و به تازگی هم تفاوتی در دیه قتل زن و مرد وجود ندارد.
دیه اعضای بدن: برای هر یک از اعضای بدن، مثل چشم، گوش، بینی، دست، پا، انگشت، مو و… به طور جداگانه دیه‌ای در نظر گرفته شده است.
مسئله‌ای که شاید برایتان جالب باشد آن است که اگر عضوی در بدن انسان از بین برود و از آن تنها یک عدد در بدن وجود داشته باشد مثل بینی، یک دیه کامل دارد اما اعضایی از بدن که دو عدد در اندام ما وجود دارد مانند گوش، در اثر از بین رفتن یکی از آن‌ها، نصف یک دیه کامل و در صورتی که هر دو آن‌ها از بین رفته باشد، دیه کامل دارد.
دیه منافع اعضای بدن: بله درست است دیه منافع اعضا نه خود اعضا! بدین صورت که اگر شخصی جنایتی مرتکب شود و عضوی از بدن فرد از بین نرود اما فرد منفعت آن عضو از بدن خود را از دست بدهد، شخص مجرم باید دیه پرداخت کند. مثلاً شخصی که بر اثر جنایتی حس شنوایی یا بویایی یا بینایی و… خود را از دست می‌دهد ولی خود اعضای گوش و بینی و چشم و… سالم هستند باز هم دیه به او تعلق میگیرد.
دیه جراحات بدن: گاهی اوقات در اثر جنایت، فردی صدمه می‌بیند و زخم یا جراحتی مانند تورم، کبودی و خراش و… در بدن او مشاهده می‌شود. در این صورت شخص با مراجعه به پزشک قانونی و اثبات این قضیه می‌تواند، دیه دریافت کند.
میزان دیه کامل
میزان پرداخت دیه در هر سال نسبت به سال قبل متفاوت است و معمولا هرساله افزایش می‌یابد. آخرین میزان مبلغ یک دیه کامل در سال ٩٩، ٣٣٠ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. لازم است بدانید که میزان دیه کامل هر فرد در ماه‌های حرام سال یعنی ماه‌های قمری محرم، رجب، ذی‌الحجه و ذی‌القعده نسبت به ماه‌های غیرحرام بیشتر است. به طوری‌که میزان دیه در ماه‌های حرام سال در سال٩٩، ۴۴٠ میلیون تومان در نظر گرفته شده است. فلسفه این مسئله که چرا میزان دیه در ماه‌های حرام سال باید نسبت به دیگر ماه‌های سال بیشتر باشد، علل مختلفی دارد.
انواع دیه و میزان و نحوه پرداخت آن در زمان‌ها و شرایط مختلف با هم تفاوت های بسیاری دارد. همان‌طور که مشاهده کردید علاوه بر دیه قتل انسان، هریک از اعضای بدن و حتی منافعی که از آن اعضا بدست می‌آوریم، دیه‌های جداگانه و مختص به خود دارد. دیه یک عضو بدن با دیگر عضو متفاوت است و علاوه بر آن هر ساله نیز میزان آن تغییر می‌کند. نحوه محاسبه دیه و نحوه پرداخت آن با توجه به شرایط و موقعیت حاکم، کمی دشوار و پیچیده به حساب می‌آید. بدین ترتیب بهتر است این امر را به یک وکیل حرفه‌ای و خبره در این زمینه بسپاریم. گروه وکلای پارسیان، متشکل از وکلای خبره و متخصص و مشاورین و کارشناسان حرفه‌ای، گرد هم آمده‌ا‌ست که در رابطه با انواع و اقسام دیه و میزان و نحوه محاسبه آن، هرگونه سوالی که ذهنتان را مشغول کرده‌است، فقط با یک تماس پاسخ دهد.
