خانواده یک واحد اجتماعی است که هسته اولیه آن از پیوند یک زن و مرد بوجود میآید. پس ازدواج با ولادت فرزندان، این نظام اجتماعی تکمیلتر و پیچیدهترمیشود و هر یک از اعضا وظایف مهمی را برعهده میگیرند از جمله: ارضا نیازجنسی از راه مشروع، تولید و پرورش نسل و مراقبت از فرزندان، صمیمیت و همراهی و یکدلی بین اعضا خانواده. خانواده با وجود آنکه واحد اجتماعی کوچکی در جامعه به حساب میآید، اما در زندگی اجتماعی تمامی افراد جامعه تأثیر به سزایی دارد، چرا که سبک زندگی هر خانواده، چگونگی پرورش و تربیت فرزندان، طرز فکر و عقاید آنها و ویژگیهای فردی و آداب اعضا، نقش مهمی در اخلاق و سلامت یا بیماری افراد جامعه دارد. وبلاگ گروه وکلای پارسیان در این مقاله نقش وکیل خانواده را در حل و فصل مشکلات احتمالی پس از ازدواج شرح میدهد.
قوانین و مقرراتی در رابطه با خانواده که مهمترین نهاد اجتماعی به حساب میآید، تنظیم شده است که سبب شده روابط بین زوجین و حتی فرزندان شکل و نظم خاصی به خود بگیرد. و در صورت بوجود آمدن هرگونه اختلاف و مشکل بین آنها، هریک از اعضا به حقوق شرعی و عرفی خود از روی عدل و انصاف برسند و حقی از هیچیک از آنها ضایع نگردد. همانطور که اشاره کردیم، در نهاد خانواده با وجود تمام صمیمیت و الفت و همدلی که بین زن و شوهر و فرزندان برقرار است اما ممکن است که بین آنها در ابتدای پیوند زناشویی یا در ادامه راه اختلافاتی بوجود آید که لازم باشد دست به گریبان قانونهای وضع شده ومراجع قضایی شوند و برای ایفای حق خود از مشاوره حقوقی با وکیل خانواده کمک بگیرند. در ادامه به هر یک از این مشکلات احتمالی میپردازیم.
وکیل خانواده و مهریه
صداق یا مهر در واقع مقدار مالی است منقول (وجه نقد) یا غیرمنقول (ملک یا مسکن) که برعهده شوهر است و شوهر ملزم به پرداخت آن است و زن بلافاصله پس از نکاح، مالک آن میگردد. مقدار مهریه با توافق بین زن و مرد تعیین میشود و در عقدنامه (مدرک اصلی وصلت) ثبت میشود که لازمالاجراست.
نحوه دریافت مهریه
زن که بلافاصله پس از نکاح مالک مهریه خویش میگردد در هرزمان که اراده کند حتی قبل از رابطه زناشویی و تمکین میتواند مهریهاش را از شوهر تقاضا کند و شوهر ملزم به پرداخت آن است. مهریه به عنوان یک دین و بدهی تا قبل از پرداخت همیشه برعهده مرد خواهد بود.
زن برای دریافت مهریه خود الزاما نیازی به مراجعه به محکمه و مراجع قضایی ندارد اما در صورتی که بین زن و شوهر در این زمینه اختلافی بوجود آید و مرد از پرداخت مهریه زن که حق قانونی و شرعی اوست، امتناع کند زن با کمک گرفتن از قانون و وکیل خانواده و با مراجعه به دادگاه عمومی حقوقی میتواند مهر خود را طلب کند و مرد را ملزم به پرداخت آن نماید. زن میتواند با ارائه مدارکی مانند حساب بانکی، سند یا پلاک ثبتی، سهام، طلب قطعی و… در دادگاه و توقیف اموال مرد، زودتر به طلب خود برسد.
انواع مهریه و تفاوت های آن
مهریه به دو صورت عندالمطالبه و عندالاستطاعه، با توافق قبلی زوجین در عقدنامه ثبت میشود. مهریه عندالمطالبه بدین صورت است که هر موقع زن درخواست کند و به هر مقدار که در مدرک وصلت ثبت شده باشد توسط زن قابل دریافت است و ربطی به توانایی مالی مرد ندارد. اما مهریه عندالاستطاعه همانطور که از نامش هم پیداست، کاملا وابسته به توانایی مالی شوهر است و در صورتی که مرد مال و اموالی برای خود نداشته باشد یا زن نتواند توانایی مالی مرد را در دادگاه ثابت کند، و مدارکی گواه بر این مسئله به دادگاه ارائه ندهد، قادر به دریافت تمام و کمال مهریه خود نمیباشد.
شرایط دریافت مهریه
مقدارمهریه و نحوه دریافت آن با توجه به شرایط زوجین از جمله؛ زمان درخواست آن (قبل از رابطه زناشویی یا پس از آن)، توانایی مالی مرد، موقعیت و شرایط زن و نوع نکاح کاملا متفاوت است. به همین خاطر برای احقاق حق در این زمینه و دریافت مقدار طلب خود طبق قانون و از روی عدالت نیاز به کمک و مشاوره گرفتن از وکیل خانواده میباشد.
این روزها که قانون مهریه نسبت به گذشته تغییر زیادی کرده است، مقدار مبلغ مهریه و تعداد سکهها نسبت به گذشته بسیار افزایش یافته است. بنابراین تعدادی از دختران به هر دلیلی از روی چشم و همچشمی گرفته تا اوضاع اقتصادی جامعه و تغییرطرز تفکر، با مقدار مبلغ اندک مهریه یا تعداد کمی سکه متاسفانه حاضر به ازدواج و تشکیل خانواده نمیشوند.در نتیجه مهریه به یکی از بحث برانگیزترین مسایل حقوقی و پرحاشیهترین اخبار حقوقی در حوزه خانواده تبدیل شده است و به همین سبب این روزها نیاز به حضور وکیل خانواده و کمک و مشاوره او در این زمینه بیش از پیش به چشم میخورد.
وکیل خانواده و شرایط فسخ نکاح
گاهی اوقات در عقدنامه صفت و ویژگی خاصی برای زوجین شرط میشود اما پس از نکاح هریک از زوجین ممکن است متوجه شوند که دیگری آن ویژگی بخصوص را ندارد و به اصطلاح طرف مقابل را فریب داده است، در این هنگام است که شخص فریب خورده میتواند نکاح را فسخ کند.
شرایط فسخ نکاح و طلاق با یکدیگر متفاوت است. یکی از شرایط فسخ نکاح آن است که مرد پس از عقد متوجه شود که زن پرده بکارت ندارد و قبلاً دوشیزگی خود را از دست داده است. یا مرد دچار بیماری عنن (ناتوانی جنسی برای برقراری رابطه زناشویی) میباشد که در این صورت حق فسخ برای زن بوجود میآید.
فسخ نکاح شرایط بسیار پیچیدهای دارد که تنها به دو مورد از آن اشاره شد و مقدار دریافت مهریه و زمان فسخ کاملا بستگی به شرایط موجود دارد که تفسیر هرکدام از آن نیاز به ساعتها بحث و صحبت در این زمینه دارد. در این شرایط هم با توجه به پیچیدگیها و جزئیات و نکات ریز حقوقی فراوانی که وجود دارد، بهتر است از مشاوره حقوقی با یک وکیل خانواده کمک بگیریم تا خود را از سردرگمیها رها کنیم.
وکیل خانواده و نکاح موقت
نکاح به دو صورت دایم و موقت وجود دارد. نکاح موقت همانطور که از اسمش مشخص است، مدت زمان مشخصی دارد و یکی از شرایط اساسی عقد موقت تعیین مدت آن میباشد. تعیین مهریه نیز در نکاح موقت یکی دیگر از شروط اساسی عقد است. به طوری که اگر مدت نکاح یا مقدار مهریه در عقد موقت تعیین نشود، عقد را باطل میکند.
نکاح موقت از نظر نحوه توارث با نکاح دایم فرق دارد، بدین گونه که در عقد موقت زن و شوهر از یکدیگر ارث نمیبرند. البته ممکن است که مرد وصیت کند تا زوجهی موقت نیز پس از مرگش از او ارث ببرد. جالب است بدانید با وجود آنکه زوجه موقت به طور قانونی از مرد ارث نمیبرد اما اگر در عقد موقت، زن و شوهر فرزندآوری کنند، فرزند همچون فرزند عقد دایم از پدر ارث میبرد و علاوه بر ارث میتواند از حقوق نفقه و حضانت نیز بهرهمند شود.
نفقه
حتما میدانید که در ازدواج دائم مرد موظف است که نفقه همسر خود را بپردازد اما خوب است بدانید که در ازدواج موقت همچنین قانونی وجود ندارد و شوهر ملزم به دادن نفقه به همسر موقت خود نیست، مگر آنکه از قبل این مسئله را توافق کنند. درست است که مرد موظف است نفقه همسر خود را بپردازد اما در این مورد استثنائاتی هم وجود دارد. مثلاً اگر زن از شوهر خود تمکین نکند، اصطلاحا به او ناشزه گفته میشود و در این صورت مرد ملزم به پرداخت نفقه نیست.
لازم است وکیل خانواده بگیریم یا نه!؟
اگر تا به حال سر و کارتان به دادگاه افتاده باشد، قطعا دیدهاید که مسائل و مشکلات حقوقی در حوزه خانوادگی کم نیستند؛ از مشکلات و اختلافات قبل از ازدواج مثل خسارات ناشی از برهم زدن نامزدی و گرفتن اجازه ازدواج دختر و اثبات رابطه زوجیت گرفته تا مسائل مربوط به جهیزیه و استرداد آن، نفقه، مهریه، تمکین، حضانت فرزند، حکم رشد و تغییر جنسیت. اگر در هرکدام از این مسایل خانوادگی به مشکل برخورد کنیم قطعا تنها راهی که داریم، مراجعه به مراجع قضایی و یاری خواستن از قانونهای وضع شده و محاکم قضایی است. اما برای پیروزی در این راه و سرعتعمل بخشیدن به این امر، قطعا نیاز است که از افراد متخصص در این زمینه یعنی وکیل خانواده کمک بگیریم تا مشاوره و اطلاعات کافی و لازم در اختیار ما قرار بگیرد و دچار مشکلات بیشتری در این زمینه نشویم.