گاه ممکن است، برخی اشتباهات از سوی نوجوانان یا کودکان رخ دهد که چه بسا قابل جبران نباشد. برخی از این اشتباهات برای نوجوان یا کودک عواقب روانی جبران ناپذیری را دارد. به عبارتی قانون در راستای رسیدگی به آن خطا وارد عمل میشود. همانطور که همه به آن آگاه هستند زمانی که حرف از قانون میشود به طور حتم مجازاتی در پیش است. هدف از اعمال مجازات نیز برای نوجوان یا کودک مجرم پیش گیری از انجام جرم های شدیدتر در آینده است. در ادامه این نوشتار به نحوه مجازات نوجوان یا کودک خواهیم پرداخت. در این نوشتار، گروه وکلای پارسیان نکاتی مهم در مورد نحوه تصمیم گیری مراجعه قضایی، تاثیر سن و سال شخص خاطی و انواع مجازات احتمالی برای کودکان مجرم را بصورت شفاف در اختیار شما می‌گذارد.
زمانی که مجرم نوجوان یا کودک است، چگونه جرم انگاری خواهد شد:
زمانی که مجرم نوجوان یا کودک است، دو نوع جرم انگاری در نظر گرفته شده است.
۱- بخش شرعی.
۲- بخش تعزیری.
بخش شرعی، خود در برگیرنده جرم های صورت گرفته در حدود، قصاص و دیات است.
بخش تعزیری به گونه‌ای است که مجازات از سوی مقام محترم قضایی تعیین می‌گردد.
ممکن است در بخش تعزیری مقام محترم قضایی به جای اعمال مجازات برای نوجوان زیر هجده سال یا کودک از اقدامات اصلاحی و تربیتی استفاده نماید.
سن و تأثیر آن در تعیین مجازات برای نوجوان یا کودک مجرم
اول باید بدین نکته توجّه نمایید که شخص پایین‌تر از هجده سال کودک محسوب میشود. سن بلوغ از نظر اسلام در پسر ۱۵ سال تمام قمری و در دختر ۹ سال تمام قمری است. به گونه ای که پایین تر از سن های تعیین شده طفل (کودک) محسوب میشود.
زمانی که شخص مرتکب خطا دارای سن بین ۹ سال الی ۱۵ سال تمام شمسی است، دادگاه رسیدگی کننده مرتکب جرم را به والدین او معرفی میکند. پس از آن دادگاه از والدین می‌خواهد که در دادگاه حاضر شوند و متعهد گردند که دیگر جرمی از سوی فرد مرتکب رخ نخواهد داد.
به عبارتی می‌توان چنین گفت که؛ افرادی که نابالغ هستند دارای مسئولیت کیفری نمی‌باشند و برای آنان اقدامات تأمینی و تربیتی در نظر گرفته خواهد شد.
دادگاه رسیدگی کننده به جرایم صورت گرفته از سوی نوجوان یا کودک
دادگاه اطفال و نوجوان صلاحیت رسیدگی به جرایم صورت گرفته از سوی کودک و افرادی که دارای سن کمتر از هجده سال می‌باشند را دارد. زمانی که سن مرتکب شونده جرم در زمان رسیدگی کمتر از هجده سال باشد، در دادگاه اطفال و نوجوان به جرم صورت گرفته رسیدگی خواهد شد. ولیکن زمانی که قبل از شروع رسیدگی به جرم، هجده سال شخص مجرم تمام شده باشد در دادگاه کیفری تعیین شده رسیدگی خواهد شد.
*** پیشنهاد مطالعه:
زمانی که امکان دریافت تعهد از والدین مرتکب جرم امکانپذیر نیست
۱- عدم وجود والدین مرتکب جرم
۲- عدم صلاحیت از سوی والدین به جهت نگهداری از کودک. (که ممکن است سرپرستی او به اشخاص حقوقی یا حقیقی واگذار شود).
زمانی که کودکی که دارای سن ۱۲ الی ۱۵ سال است و مرتکب یک عمل مجرمانه میشود:
طبق بررسی مقام قضایی، اگر جرایم صورت گرفته از سوی مرتکب از درجه ۶ الی ۸ جرایم تعزیری باشد، به او تذکر داده خواهد شد. علاوه بر تذکر، مقام قضایی از وی یک تعهدنامه کتبی دریافت میکند.
اگر جرایم صورت گرفته از سوی مرتکب از درجه ۱ الی ۵ جرایم تعزیری باشد، به مدت ۳ ماه تا ۱۲ ماه در کانون اصلاح و تربیت میماند.
زمانی که نوجوان یا کودک جرمی را مرتکب میشود که مجازات آن حدود یا قصاص است:
با توجه به سن مرتکب یکی از مجازات های زیر برای او اتخاذ میشود.
چنانچه که کودک کمتر از ۱۲ سال قمری سن داشته باشد، برای مثال ۱۰ سال قمری داشته باشد، مقام قضایی کودک را به والدینش جهت نگهداری بهتر از کودک می‌سپارد. در این حالت از پدر و مادر کودک تعهدنامه دریافت میشود.
چنانچه که کودک ۱۲ الی ۱۵ سال قمری سن داشته باشد، برای مثال ۱۳ سال قمری داشته باشد، مقام قضایی از خود مرتکب تعهدنامه دریافت میکند. ممکن است مقاوم قضایی وی را از ۳ ماه تا ۱۲ ماه به کانون اصلاح و تربیت جهت نگهداری معرفی نماید.
چنانچه که کودک ۱۵ الی ۱۸ سال قمری سن داشته باشد، برای مثال ۱۷ سال قمری داشته باشد، مقام قضایی با توجه به نوع جرم صورت گرفته یکی از مجازات زیر را اعمال میکند:
۱- مرتکب به منظور اصلاح به کانون فرستاده میشود.
۲- مرتکب به پرداخت نمودن جزای نقدی محکوم میشود.
۳- مرتکب به انجام خدمات عموی بدون دریافت وجه ملزم میشود.
اعمال مجازاتی دیگر برای کودک مجرم به جای مجازات تعیین شده:
زمانی که مقام محترم قضایی برای مرتکب که کودک و نوجوان است مجازاتی در نظر میگیرد، میتواند با توجه به اوضاع و احوال او مجازات را تغییر دهد. چنانچه گفته شد در اعمال مجازات های تعزیری دست مقام قضایی به شدت باز است. بنابراین با توجه به مطالب فوق هنگامی که جرمی از سوی نوجوان یا کودک سر میزند، نیاز به ژرف اندیشی های بسیاری دارد. زیرا با توجه به نوع جرم صورت گرفته و سن نوجوان یا کودک مجازات اعمال میشود.
هنگام وقوع هر نوع اتفاقی از این دست حتما پیش از هر گونه اقدامی با یک وکیل باتجربه صحبت کنید و در صورت نیاز تا پایان پرونده از حضور وکیل در کنارتان استفاده کنید. چرا که حصول نتیجه موفق در چنین امری کاملا تخصصی می‌باشد و نیاز به یک مشاور حقوقی حاذق را می‌طلبد.
