شاید تا به حال عنوان تهاتر به گوشتان خورده باشد، اما حتی اگر این عنوان را نشنیده باشید، قطعا با معنا و مفهوم آن سروکار داشته‌اید. تهاتر یعنی آنکه دو دین در مقابل هم و به اندازه‌ای که با هم برابر باشند، برطرف شده و از بین بروند. در حقیقت می‌توان گفت، قانون تهاتر در حقوق، همان یِر به یِر شدن در کلام خودمانی است که البته تفاوت‌هایی با معنای حقوقی آن دارد. در ادامه با ما همراه باشید تا مفصلا درباره تهاتر در معامله و اینکه تهاتر چیست ، هرآنچه که لازم است از آن بدانیم، صحبت کنیم.
تهاتر چیست؟
تهاتر از نظر لغوی به معنای برابر شدن، مساوات، پایاپای و تبادل کالا می‌باشد و در معنای فقهی آن را تقاص یا مقاصه نیز معنا می‌کنند.(به انگلیسی میتوانید به دنبال مفاهیم Barter باشید)
همانطور که در ارتباط با موضوع تهاتر چیست اشاره شد، چنانچه دو دین در برابر هم و تا اندازه‌ای که با هم برابر هستند، برطرف و حذف شوند، تهاتر محقق شده‌است. تهاتر واقعه‌ای حقوقی و قهری می‌باشد، به طوریکه اراده هیچ‌یک از طرفین در بوقوع پیوستن آن نقشی ندارد. بدین ترتیب می‌توان گفت، تهاتر نوعی ایفای تعهد می‌باشد.
قانون تهاتر چه شرایطی دارد؟
در رابطه با معنا و مفهوم تهاتر صحبت کردیم. حال بهتر است بدانید، برای آنکه تهاتر محقق شود، شرایطی لازم است که عبارتند از؛
۱- زمان مطالبه هر دو دین باید با هم یکسان باشد.
۲- جنس موضوع هر دو دین با هم برابر باشد.
۳- مکان مطالبه هردو دین باید با هم برابر باشد.
۴- طرفین در مقابل یکدیگر، هم بدهکار و هم طلبکار باشند.
۵- دعوای هردو دین قابل استماع باشد.
۶- هر دو دین آزاد باشد.
۷- موضوع هردو دین کلی باشد.
تهاتر در معامله ؟
همانطور که در تعریف تهاتر ذکر شد ، هر معامله ایی که در آن در دو طرف معامله کالا رد و بدل می شود.تهاتر در معامله یا قانون تهاتر می گویند. تهاتر در معامله ابعاد مختلفی دارد و موارد مالی در آن بسیار دیده می‌شود که قانون برای آن نحوه اجرای محکومیت مالی را در نظر گرفته است. که در ادامه به تفضیل راجع به آن سخن خواهیم گفت.
انواع تهاتر در قانون تهاتر چیست و شرایط آن به چه شکل است؟
تهاتر انواع مختلفی دارند که عبارتند از؛
تهاتر قضایی: یکی از انواع تهاتر، تهاتر قضایی می‌باشد که در نتیجه رأی قضایی محقق می‌گردد. تهاتر قضایی زمانی اعلام می‌گردد که در حصول شرایط تهاتر یا میزان و اصل دین، اختلاف بوجود آمده باشد.
تهاتر عقلی، قانونی یا قهری: در این نوع تهاتر، اراده و رضایت طرفین در آن نقشی نداشته و به حکم قانون انجام می‌شود.
تهاتر قراردادی: گفتیم جهت تحقق تهاتر باید شرایطی وجود داشته باشد، حال چنانچه این شرایط مانند برابری زمان، مکان و… موجود نباشد، امکان بوقوع پیوستن تهاتر با توافق طرفین میسر می‌باشد که به آن تهاتر قراردادی گفته می‌شود.
تحقق تهاتر چه مزایایی دارد؟
حال که با مفهوم قانون تهاتر و شرایط آن آشنا شدیم، خوب است بدانید که بوقوع پیوستن تهاتر مزایایی دارد که در ذیل به آن اشاره خواهیم کرد.
۱- با به وقوع پیوستن تهاتر، هردو طرفین سریع‌تر به طلب خود رسیده و در این راستا امنیت بیشتری وجود دارد.
۲- تهاتر مانع پرداخت مکرر دیون خواهد شد.
۳- محقق شدن تهاتر در حکم ادای دین می‌باشد.
۴- تهاتر مانع پرداخت هزینه‌های اضافی می‌شود.
۵- تهاتر در صرف وقت صرفه‌جویی میکند.
تحقق تهاتر چه آثاری در پی دارد؟
وقوع تهاتر آثاری در پی دارد که عبارتند از؛
۱- قطع مرور زمان
۲- سقوط دو طلب
۳- سقوط تضمینات دو طلب
تهاتر یا تبادل در بازار نیز وجود دارد.شاید تا به حال شنیده باشید میگویند فلان صنف یا فلان بازار دارد تهاتر کالا میکند.گاها ممکن است پیش بیاید که افراد به دلایلی همچون نبود نقدینگی و یا کمبود جنس،اقدام به تهاتر کالا کنند.تهاتر کالا بدین صورت است که فرد A جنسی را به فرد B میدهد بجای وجه نقد از آن کالای مورد نیاز را میگیرد.البته در همین شکل از تهاتر ممکن است مشکلاتی به وجود آید که در نکات بالا خلاصه ای از قانون تهاتر گفته شد.البته در این حین ممکن است مشکلاتی مثل معامله صوری به وجود آید که میتوانید در مقاله :معاملات صوری و جوانب آن راجع به این موضوع مطالعه کنید.همچنین میتوانید چنانچه مشکلی در این زمینه دارید،از بخش نظرات راه حل آن را از کارشناسان ما بپرسید.
تهاتر املاک و تهاتر بانکی چیست؟
یکی از معاملاتی که در بازار مسکن به علت تغییرات و نوسانات بالای ملک رخ داده است باعث رونق و پیدایش تهاتر املاک قلمداد می شود. تهاتر در ملک از زمان قدیم هم رواج داشته اما امروزه به دلیل قیمت بالای ملک تهاتر در املاک مورد توجه قرار گرفته است. تهاتر در املاک به معنای معاوضه ملک یا زمین در قبال خرید ملکی دیگر در عوض دریافت پول است. به غیر از این دعاوی املاک و اراضی هم ممکن است در چنین شرایطی رخ دهد.
بر اساس اعلامیه نظارت مالی و خزانه داری کل کشور از تاریخ ۱۳ شهریور ۱۳۹۷ طبق گزارش خبرگزاری میزان ، بانک‌هایی که در حال حاضر مطالبات آنها از اشخاص متقاضی مشمول بر اساس اعلام بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، قابل تسویه از طریق صدور اسناد (اوراق) تسویه خزانه نوع دوم می‌باشد، شامل بانکهای ملی ایران، مسکن، صنعت و معدن، توسعه تعاون، تجارت، رفاه کارگران، صادرات ایران، ملت، قوامین و پارسیان است.
