احتمالا تا به حال عبارت اجاره به شرط تملیک به گوشتان خورده و حتما می‌دانید که اجاره به شرط تملیک، نوعی از قرارداد اجاره به شمار می‌رود. گروه وکلای پارسیان در ادامه این نوشتار به تفسیر این نوع عقد اجاره و هرچه لازم است از آن بدانیم، می‌پردازد. پیشنهاد ما به شما مطالعه این مطلب تا انتها و آشنایی هرچه بیشتر با این نوع از عقد اجاره می‌باشد.
اجاره به شرط تملیک یعنی چه؟
همه ما با عقد قرارداد اجاره آشنایی داریم. در قرارداد اجاره یا اجاره‌نامه، شخصی مال منقول خود را مانند اتوموبیل یا مال غیرمنقول مانند خانه یا آپارتمان خود را در قبال دریافت وجهی برای مدت مشخصی به دیگری واگذار می‌کند تا آن شخص که همان مستاجر است در آن مدت معین از منافع مال بهره‌مند شود. حال گاهی همین قرارداد به صورت اجاره به شرط تملیک، تنظیم و منعقد می‌گردد. اما یعنی چه؟
یعنی آنکه در قرارداد اجاره قید می‌شود که چنانچه مستأجر به تمامی شروط درج شده در قرارداد عمل نماید، پس از اتمام مدت قرارداد، مالک مورد اجاره یا همان عین مستاجره می‌شود. بدین ترتیب، چنانچه مستأجر به تمامی شروط توافق شده در قرارداد اجاره عمل نماید، پس از پایان مدت قرارداد مالک مال می‌شود و در غیر اینصورت، یعنی چنانچه به تعهدات خویش عمل نکند، مال‌الاجاره همچنان در مالکیت مالک اصلی باقی می‌ماند.
آیا قرارداد اجاره به شرط تملیک قابلیت فسخ دارد؟
بله. با توجه به آنچه گفته شد، اجاره به شرط تملیک یکی از انواع قرارداد اجاره به حساب می‌آید. بنابراین، چنانچه مورد اجاره با شرایط و اوصافی که در قرارداد آورده شده، مطابقت نداشته باشد یا شروطی در قرارداد قید شود که عدم تعهد به آن موجب حق فسخ برای هریک از طرفین قرارداد گردد، همه این‌ها می‌تواند، علتی برای فسخ قرارداد اجاره با شرایط تملیک باشد.
نکات قابل توجه در تنظیم قرارداد اجاره به شرط تملیک
همان‌طور که توضیح داده شد، اجاره به شرط تملیک یکی از انواع مهم و البته کمی هم عجیب و غریب قرارداد اجاره به شمار می‌رود که امروزه بسیار هم رواج یافته است. در ادامه به نکات مهمی که لازم است در تنظیم این نوع از قرارداد بدانیم، اشاره خواهیم کرد.
۱-ابتدا لازم است، مشخصات دقیق و کامل طرفین در قراداد ذکر گردد.
۲-موضوع قرارداد به صورت صریح و روشن قید شود.
۳-یکی از موارد مهم در قرارداد اجاره، ذکر مدت زمان آن می‌باشد.
۴-تمامی شروط و توافقات بین طرفین، لازم است بصورت کتبی در قرارداد آورده شود.
۵-در قرارداد اجاره به شرط تملیک لازم است، آورده شود که چنانچه مستأجر تمامی اجاره‌بها را به صورت یکجا به مالک بپردازد در همان تاریخ، مالک مورد اجاره می‌گردد.
۶-چنانچه مستأجر اجاره‌بها را نپردازد یا به تعهدات خویش یا شروط ذکر شده در قرارداد عمل نکند، مالک حق فسخ قرارداد را خواهد داشت.
۷-در قرارداد اجاره‌ی به شرط تملیک با پرداخت آخرین اجاره‌بها توسط مستأجر، عین مستاجره به مالکیت وی در خواهد آمد.
۸-مستأجر موظف به حفظ و نگهداری صحیح مورد اجاره می‌باشد و چنانچه در استفاده از مال، تعدی و تفریط نماید، ضامن پرداخت خسارت خواهد بود.
۹-لازم است در قرارداد آورده شود که مخارج و هزینه‌های اصلی جهت نگهداری از مال برعهده موجر و هزینه‌های فرعی جهت انتفاع از مورد اجاره برعهده مستأجر خواهد بود.
۱۰-خوب است در قرارداد آورده شود که موجر در مدت اجاره حق انتقال مال را به دیگری نخواهد داشت.
و…
چه زمانی قرارداد اجاره با شرایط تملیک خاتمه پیدا می‌کند؟
همان‌طور که با هم خواندیم، قرارداد اجاره به شرط تملیک مانند هر قرارداد اجاره دیگری، مدت زمان مشخصی دارد. بدین ترتیب، چنانچه مدت زمان موجود در قرارداد به اتمام برسد به معنای اتمام انقضای مدت قرارداد اجاره می‌باشد که چنانچه مستأجر به تعهدات و شروط مندرج در قرارداد عمل کرده باشد، مالک مال مستأجره می‌شود و در غیر اینصورت، مال در تملک مالک اصلی باقی خواهد ماند.
علاوه بر آن، چنانچه شروط قید شده در قرارداد توسط هریک از طرفین رعایت نشود یا مستأجر در استفاده از مال تعدی و تفریط نماید یا اجاره‌بها را پرداخت نکند، حق فسخ بوجود خواهد آمد که این مورد نیز یکی از موارد دیگر فسخ قرارداد اجاره و در حقیقت خاتمه یافتن قرارداد اجاره می‌باشد.
سخن پایانی ما با شما…
با مطالعه این مطلب تا حدودی با یکی از انواع قرارداد اجاره، یعنی قرارداد اجاره با شراط تملیک آشنا شدیم. این قرارداد امروزه بسیار رواج پیدا کرده‌است که البته تنظیم آن معمولا مشکلات و اختلافاتی را برای طرفین قرارداد به همراه دارد. چنانچه در خصوص تنظیم قرارداد اجاره به شرط تملیک با مشکل، ابهام یا پرسشی مواجه شده‌اید، گروه وکلای پارسیان در کنار شماست.
